TOKIO – De Japanse premier Sanae Takaichi heeft vrijdag in haar eerste grote beleidstoespraak beloofd de Japanse militaire opbouw en uitgaven verder te versnellen en een vroege upgrade van de veiligheidsstrategie van het land te voltooien nu de spanningen met China, Noord-Korea en Rusland toenemen.
Takaichi trad dinsdag aan nadat ze tot de eerste vrouwelijke leider van Japan was verkozen. Daarmee kwam een einde aan maanden van een politiek vacuüm te midden van machtsstrijd binnen haar partij na opeenvolgende verkiezingsnederlagen die ertoe leidden dat de regerende coalitie een meerderheid verloor in beide kamers van het parlement.
Aanbevolen video’s
Takaichi zei vrijdag dat haar regering tegen maart een jaarlijkse militaire uitgavendoelstelling van 2% van het bruto binnenlands product zal halen, in plaats van tegen 2027 volgens het oorspronkelijke plan. Ze zal de veiligheidsstrategie vroegtijdig herzien en eind 2026 klaar hebben, zei ze. Japan herzag zijn strategie ongeveer eens in de tien jaar, de laatste keer in december 2022.
Japan zal zijn strategie vroegtijdig opwaarderen vanwege een verandering in de veiligheidsomgeving, waaronder de Russische invasie in Oekraïne en het conflict in het Midden-Oosten, zei ze.
“De vrije, open en stabiele internationale orde waaraan we gewend waren, wordt gewelddadig geschokt in het licht van de historische verandering van de machtsbalans en de intensivering van de geopolitieke concurrentie”, zei Takaichi in haar toespraak in het parlement. “In de regio rond Japan zorgen militaire activiteiten en andere acties van onze buurlanden China, Noord-Korea en Rusland voor ernstige zorgen.”
“Japan moet proactief aandringen op de fundamentele opbouw van zijn defensiemacht”, zei ze.
Haar belofte van vrijdag komt dagen vóór het bezoek van de Amerikaanse president Donald Trump van 27 tot 29 oktober aan Tokio voor een topconferentie, waar ze naar verwachting te maken zal krijgen met zware eisen van Trump, zoals een verdere verhoging van de Japanse defensie-uitgaven en meer aankopen van dure Amerikaanse wapens. Haar ontmoeting met Trump maakt deel uit van een grote diplomatieke test die ook twee regionale topconferenties omvat.
Takaichi zei dat ze van plan is met Trump te praten over een verdere versterking van de alliantie tussen Japan en de VS en tegelijkertijd de persoonlijke relatie van de twee partijen op basis van vertrouwen te bevorderen.
Ze merkte op dat Japan een constructieve en stabiele relatie met China moet opbouwen, maar dat er “veiligheidsproblemen” bestaan tussen beide partijen.
Haar havikachtige politiek en kijk op de oorlogsgeschiedenis, maar ook haar eerdere regelmatige bezoeken aan het Yasukuni-heiligdom, dat door Aziatische slachtoffers van de Japanse gruweldaden in het koloniale tijdperk wordt gezien als een gebrek aan wroeging, zouden de betrekkingen van Tokio met Peking kunnen ondermijnen, zeggen experts.
De opwaardering van de veiligheidsstrategie kan een meer offensieve militaire rol voor de Japanse zelfverdedigingstroepen met zich meebrengen, een verdere versoepeling van de beperkingen op de wapenexport en hogere militaire uitgaven, maar ze ging niet nader in op de manier waarop ze deze wil financieren.
Om haar beloften of beleid te verwezenlijken heeft haar minderheidsregering de medewerking van de oppositie nodig.
Haar directe taak in eigen land is het aanpakken van de stijgende prijzen en de dalende lonen, en het terugwinnen van de steun van de conservatieven.
De nieuwe regeringsalliantie van haar Liberale Democratische Partij met de rechtse Japan Innovation Party, die een eerdere coalitie met de gematigde centristische Komeito vervangt, heeft zorgen doen rijzen over de verdere verschuiving van Japan naar rechts.
Takaichi zei dat Japan buitenlandse werknemers nodig heeft om het tekort aan arbeidskrachten in het land, dat een snel vergrijzende en afnemende bevolking heeft, te compenseren, maar alleen door degenen toe te staan die zich aan de regels houden.
“Het is een feit dat onwettige activiteiten en overtredingen van de regels door sommige buitenlanders een gevoel van onbehagen en oneerlijkheid veroorzaken onder de Japanse bevolking”, zei Takaichi. “De regering zal resoluut op deze activiteiten reageren. Het is geen vreemdelingenhaat.”
Takaichi gaf minister van Economische Veiligheid Kimi Onoda de opdracht om de regelgeving voor buitenlanders in Japan aan te scherpen om ‘naleving af te dwingen’ en mogelijke regelgeving over grondaankopen door buitenlanders, waaronder velen Chinezen, te bestuderen.
Deze stap is bedoeld voor een aantal gefrustreerde Japanners die geïnspireerd zijn door het ‘Japanese First’-platform van de extreemrechtse Sanseito-partij. De populistische golf komt op het moment dat Japan, een traditioneel geïsoleerde natie die conformiteit en uniformiteit waardeert, ziet dat er een recordgolf aan buitenlanders nodig is om zijn krimpende beroepsbevolking te versterken.
Uit overheidsstatistieken blijkt dat de misdaadcijfers onder buitenlanders in Japan zijn gedaald, terwijl hun bevolking is gestegen.