DUBAI – Een prominente generaal van de Iraanse paramilitaire Revolutionaire Garde is omgekomen bij een Israëlische luchtaanval waarbij Hezbollah-leider Hassan Nasrallah in Beiroet omkwam, zo meldden Iraanse media zaterdag.
De moord op generaal Abbas Nilforushan markeert het laatste slachtoffer dat Iran heeft geleden, nu de bijna jaar durende oorlog tussen Israël en Hamas in de Gazastrook op het punt staat een regionaal conflict te worden. Zijn dood verhoogt de druk op Iran om te reageren verder op, zelfs nu Teheran de afgelopen maanden te kennen heeft gegeven dat het met het Westen wil onderhandelen over sancties die zijn economie verpletteren.
Aanbevolen video’s
Nilforushan, 58, werd vrijdag gedood tijdens de staking in Libanon waarbij Nasrallah om het leven kwam, meldde de staatskrant Tehran Times. Ahmad Reza Pour Khaghan, plaatsvervangend hoofd van de Iraanse rechterlijke macht, bevestigde ook de dood van Nilforushan en beschreef hem als een “gast voor het volk van Libanon”, aldus het staatspersbureau IRNA.
Khaghan zei naar verluidt ook dat Iran op grond van het internationaal recht het recht heeft om wraak te nemen.
Nilforushan diende als plaatsvervangend commandant voor operaties bij de Garde, een rol die toezicht hield op de grondtroepen. Wat hij vrijdag in Libanon deed, was niet meteen duidelijk. De Quds Force van de Garde bewapent, traint en vertrouwt al tientallen jaren op Hezbollah als onderdeel van haar strategie om te vertrouwen op regionale milities als tegenwicht tegen Israël en de Verenigde Staten.
Nilforushan heeft, net als andere leden van de Garde, die Israël als de belangrijkste vijand van Iran beschouwen, het land lange tijd bespot en bekritiseerd.
“Het zionistische regime kent veel etnische, culturele, sociale en militaire verdeeldheid. Het verkeert meer dan voorheen in een kwetsbare en ondergangsstatus”, zei Nilforushan in 2022, volgens een IRNA-rapport.
Het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft Nilforushan in 2022 gesanctioneerd en gezegd dat hij leiding had gegeven aan een organisatie ‘die rechtstreeks verantwoordelijk was voor het onderdrukken van protesten’. Deze sancties kwamen te midden van de maandenlange protesten in Iran over de dood van Mahsa Amini na haar arrestatie omdat ze naar verluidt haar hoofddoek of hijab niet droeg, naar de zin van de politie. Destijds beschuldigde Nilforushan de vijanden van Iran in het buitenland ervan de demonstraties onder leiding van Iraanse vrouwen aan te wakkeren, die zowel de verplichte hijab als de theocratie van het land ter discussie stelden.
Nilforushan diende ook in Syrië en steunde president Bashar Assad in de decennialange oorlog in zijn land die voortkwam uit de Arabische Lente van 2011. Net als veel van zijn collega’s begon hij zijn militaire carrière in de oorlog tussen Iran en Irak in de jaren tachtig.
In 2020 noemde de Iraanse staatstelevisie hem een ‘kameraad’ van generaal Qassem Soleimani, het hoofd van de expeditie Quds Force die dat jaar omkwam bij een Amerikaanse drone-aanval in Bagdad.
De dood van Nilforushan komt op een moment dat Iran de afgelopen maanden heeft aangegeven dat het zijn koers met het Westen wil veranderen na jaren van spanningen als gevolg van de eenzijdige terugtrekking van Amerika door de toenmalige president Donald Trump uit de nucleaire deal van Teheran met de wereldmachten in 2018.
In juli kozen de Iraanse kiezers de hervormingsgezinde president Masoud Pezeshkian na een helikoptercrash waarbij president Ebrahim Raisi om het leven kwam, een harde beschermeling van de 85-jarige Opperste Leider Ayatollah Ali Khamenei.
Hoewel hij kritisch is over Israël, heeft Pezeshkian volgehouden dat Iran bereid is te onderhandelen over zijn nucleaire programma, dat nu uranium verrijkt tot bijna wapenwaardige niveaus. Hoewel Iran ondanks de sancties olie in het buitenland heeft kunnen verkopen, was dit waarschijnlijk met een scherpe korting en zijn de energieprijzen de afgelopen weken verder gedaald.
Ondertussen dreigt Iran nog steeds wraak te nemen voor de moord op Soleimani en de vermoedelijke Israëlische moord in Teheran op Hamas-leider Ismail Haniyeh in juli. Iran heeft nog niet uitgelegd waarom het nog niet heeft toegeslagen, hoewel een ongekende directe aanval die het in april op Israël lanceerde er niet in slaagde enig belangrijk doelwit ernstig te beschadigen.