MELBOURNE – Paus Franciscus bezoekt Papoea-Nieuw-Guinea in een afgelegen deel van de eilandengroep in de Stille Zuidzee, waar het christendom een recente toevoeging is aan de traditionele spirituele overtuigingen die zich in de loop van millennia hebben ontwikkeld.
Volgens de plaatselijke bisschop Francis Meli zal Francis het bisdom Vanimo bezoeken op het hoofdeiland van Nieuw-Guinea, een van de meest afgelegen en achtergestelde gebieden van een arm en divers land.
Aanbevolen video’s
De moderne versieringen zijn schaars. Er is geen stromend water voor de meer dan 120.000 mensen die in het bisdom wonen, volgens een website van de kerk. Elektriciteit is een luxe voor de weinigen die zich zonnepanelen of draagbare generatoren kunnen veroorloven.
Het bezoek is een buitengewoon religieus hoogtepunt in een gebied waar christelijke missionarissen pas in 1961 arriveerden en waar religie samengaat met traditionele voorouderverering, animisme en tovenarij.
De paus zal tijdens zijn bezoek op 8 september ongeveer twaalf missionaire nonnen en priesters uit zijn geboorteland Argentinië ontmoeten. Ook zal hij een door de kerk gebouwde middelbare school en een crisiscentrum voor mishandelde vrouwen en meisjes inspecteren.
De Argentijnse missionaris Tomas Ravaioli, een priester van het Instituut van het Geïncarneerde Woord, zei dat hij 14 jaar geleden naar het bisdom Vanimo kwam nadat zijn superieuren hem hadden verteld dat er “een grote behoefte was aan priesters.”
Terwijl de christelijke kerken vol zitten, zijn de inheemse “gewoonten en tradities nog steeds diepgeworteld”, aldus Ravaioli.
“Soms is het voor mensen niet makkelijk om het christendom 100% te leven, omdat ze tradities hebben die heidens zijn”, aldus Ravaioli.
“Maar eerlijk gezegd denk ik dat het christendom hier in Papoea-Nieuw-Guinea heel, heel sterk is”, voegde hij toe.
Papoea-Nieuw-Guinea is overwegend een christelijk land: een volkstelling uit 2000 toonde aan dat 96% van de bevolking zich met deze religie identificeerde. De spirituele overtuigingen die zich gedurende 50.000 jaar menselijke bewoning hebben ontwikkeld, maken echter nog steeds deel uit van de cultuur van het land.
Michael Mel is een 65-jarige academicus die als baby werd gedoopt door een van de eerste missionarissen die zijn dorp in de afgelegen hooglanden bereikte. Als inheemse man zei hij dat hij zich ook “aansluit” bij de traditionele spiritualiteit en waarschuwt hij tegen het verlaten van de inheemse cultuur.
“De westerse beschaving is geweldig. Het Westen heeft ons lezen en schrijven en technologie en al het andere gebracht, maar er zijn een aantal dingen waarvan ik denk dat onze gevoeligheden veel, veel beter waren,” zei Mel, die de zorg voor inheemse bossen als voorbeeld gaf.
Door de mijnbouw is de economische kloof in het land groter geworden en zijn de rijken tegenover de armen komen te staan.
“We moeten onszelf in evenwicht brengen. We kunnen niet zomaar onze kennis weggooien en de westerse beschaving volledig accepteren,” zei Mel.
Maar traditionele overtuigingen kunnen ook bijdragen aan het dodelijke stammengeweld dat een ongekende bedreiging vormt voor de binnenlandse veiligheid in het hele land. Dit geldt met name voor beschuldigingen van hekserij, in lokale talen bekend als sanguma.
Beschuldigingen van tovenarij ontstaan meestal als reactie op onverwachte sterfgevallen of ziektes. Maar sommigen vermoeden dat ze ook jaloezie en rivaliteit weerspiegelen die voortkomen uit grote maatschappelijke veranderingen in de afgelopen decennia, die meer te maken hebben met snelle modernisering en ongelijke ontwikkeling dan met religie.
Terwijl traditionele pijl en boog worden vervangen door dodelijkere aanvalsgeweren, wordt de tol van gevechten steeds dodelijker en vrezen de agenten dat ze minder wapens hebben. Huurlingen zijn nu ook een kenmerk van wat ooit conflicten waren die beperkt waren tot tribale rivalen.
“Hoewel ze in God geloven en in Jezus Christus, … zijn ze bang voor hekserij”, aldus bisschop Meli, die ten oosten van Vanimo op een eiland voor de kust van New Britain werd geboren.
Autoriteiten tolereren de vervolging van vermeende heksen niet. Het parlement heeft in 2013 de Sorcery Act ingetrokken, die een beschuldiging van tovenarij tot een gedeeltelijke verdediging tegen een moordaanklacht had gemaakt. Maar een onderzoek heeft uitgewezen dat vervolgingen voor geweld tegen beschuldigde tovenaars zeldzaam blijven vergeleken met hoe alledaags heksenjachten zijn.
Een andere blijvende bron van conflict is landeigendom. Vrijwel al het land in Papoea-Nieuw-Guinea is eigendom van een vaste eigenaar, wat betekent dat het toebehoort aan een aparte stam of groep in plaats van aan individuen. Zonder duidelijke grenzen tussen vaste gronden leiden territoriale geschillen regelmatig tot geweld.
Beide gebeurtenissen maakten deel uit van een complex samenspel van oorzaken dat verantwoordelijk werd geacht voor een bloedbad in de provincie Oost-Sepik, ten oosten van Vanimo, op 17 juli. Hierbij werden minstens 26 dorpelingen gedood door 30 mannen, bewapend met geweren, bijlen, speren, messen en katapults. Ze schoten met scherpe stalen staven.
Vier weken later meldde de politie dat er één verdachte was gearresteerd. Ze bleven hopen dat de rest van de daders zou worden gevonden. Het VN-kinderagentschap UNICEF zei dat 395 overlevenden van de aanval, waaronder 220 kinderen, meer dan een maand later nog steeds dakloos waren omdat hun huizen in brand waren gestoken.
Meli zei dat tribale geweld geen probleem was in zijn bisdom, waar hij de bevolking beschreef als “vriendelijk en vreedzaam.”
De premier van Papoea-Nieuw-Guinea, James Marape, genoot van de aandacht die het pauselijke bezoek zijn land zou opleveren en merkte op dat 80 vertegenwoordigers van de internationale media zich hadden aangemeld om het evenement bij te wonen.
Marape zei dat de leiders van de Zuid-Pacifische regio die hij eind augustus ontmoette tijdens het Pacific Islands Forum op Tonga, hadden voorgesteld om delegaties te sturen om de paus te ontmoeten.
Hij merkte ook op dat katholieken de grootste christelijke denominatie in Papoea-Nieuw-Guinea waren. Katholieken waren goed voor 26% van de bevolking, volgens een volkstelling uit 2011.
Het Vaticaan brengt Papoea-Nieuw-Guinea onder de aandacht op het internationale toneel, terwijl de Verenigde Staten en China vechten om strategische invloed op het voormalige slagveld uit de Tweede Wereldoorlog.
De Verenigde Staten en nauwe bondgenoot Australië, bezorgd over China’s groeiende invloed in de Stille Zuidzee, hebben nieuwe veiligheidsovereenkomsten gesloten met Papoea-Nieuw-Guinea. Australië’s nieuwste pact richt zich op Port Moresby’s zorgen over verslechterende interne veiligheidsproblemen. China zou ook een bilateraal politiepact met Papoea-Nieuw-Guinea nastreven.
Het Vaticaan is ondertussen al jaren bezig om de relaties met China te verbeteren, die officieel werden verbroken toen de communisten meer dan zeventig jaar geleden aan de macht kwamen. Een vernieuwde overeenkomst tussen China en het Vaticaan over de benoeming van Chinese bisschoppen wordt naar verwachting in oktober ondertekend.
Bisschop Meli zei dat de gelovigen in zijn bisdom verbaasd waren dat zij waren opgenomen in de agenda van het eerste bezoek van een paus aan Papoea-Nieuw-Guinea sinds paus Johannes Paulus II in 1995.
“Ze zijn zo opgewonden en mensen zijn vol vreugde en blijdschap omdat dit historisch is”, zei Meli.
“Ze denken niet dat een paus in de geschiedenis ooit nog naar Vanimo zal kunnen komen”, zei hij.
In dit verhaal wordt de spelling van de naam van de priester gecorrigeerd naar Ravaioli in plaats van Ravailoli.