VATICAANSTAD – Paus Franciscus riep Europa op om een baken van vrede in oorlog te zijn en een welkom thuis voor migranten en vluchtelingen toen hij donderdag in het hart van het continent aankwam om de slinkende katholieke kudde in een voormalig bastion van het christendom aan te moedigen.
Franciscus werd hartelijk ontvangen toen hij landde in stormachtig weer dat in regen overging in Luxemburg, het op een na kleinste land van de Europese Unie en het rijkste land per hoofd van de bevolking. Het bezoek kwam nadat de 87-jarige paus zijn audiënties de afgelopen dagen had afgezegd vanwege een lichte griep.
Aanbevolen video’s
Francis leek in goede vorm, hoewel hij tijdens de reis vanuit Rome zijn traditionele wandeling door het vliegtuigpad om journalisten te begroeten oversloeg. Zijn woordvoerder zei dat dit kwam door de korte vliegtijd en het enkele gangpad van het ITA-vliegtuig, en niet vanwege gezondheidsproblemen.
Francis was slechts een paar uur in Luxemburg voordat hij naar België vloog, waar hij het hele weekend zal blijven. Ook daar zullen immigratie en vrede – terwijl er een oorlog woedt op Europees grondgebied – naar verwachting op de agenda staan. Van Franciscus wordt ook verwacht dat hij overlevenden van seksueel misbruik door geestelijken zal ontmoeten, gezien de slechte staat van dienst van de Belgische kerk.
Het bezoek leek bedoeld om Franciscus een idee te geven van Luxemburg via zijn vriend en reisleider, kardinaal Jean-Claude Hollerich, de enige kardinaal uit dit ooit levendige katholieke bolwerk. Hollerich, net als Franciscus een jezuïet, is een van Franciscus’ favoriete adviseurs geworden en bracht Franciscus tijdens de siësta van donderdagmiddag naar een koffietentje met voetbalthema vlakbij zijn huis.
In zijn openingstoespraak voor de Luxemburgse regeringsautoriteiten en het corps diplomatique herinnerde Franciscus aan de positie van het land als een geografisch kruispunt in Europa, dat tijdens beide wereldoorlogen werd binnengevallen en zich scherp bewust was van de ‘ruzies en oorlogen die zijn veroorzaakt door overdreven vormen van nationalisme en verderfelijke ideologieën.”
“Luxemburg kan iedereen de voordelen van vrede laten zien, in tegenstelling tot de verschrikkingen van oorlog”, zei hij.
Franciscus prees het land ook vanwege zijn traditie om zijn deuren te openen voor buitenlanders en zei dat het een model voor Europa was. Maar hij drong er bij het land op aan zijn rijkdom te gebruiken om armere landen te helpen, zodat hun bevolking niet gedwongen wordt te vluchten om betere economische kansen in Europa te zoeken.
“Dit is een manier om te zorgen voor een afname van het aantal mensen dat gedwongen wordt te emigreren, vaak in onmenselijke en gevaarlijke omstandigheden”, zei hij. “Laten we niet vergeten dat het hebben van rijkdom verantwoordelijkheid met zich meebrengt.”
Amper de helft van de 660.000 inwoners van Luxemburg is autochtoon: ruim een derde komt uit andere EU-landen zoals Portugal, en ongeveer 10% van buiten de EU.
Veel allochtonen zijn goedbetaalde EU-bureaucraten en Portugezen van de tweede generatie. Het land heeft een redelijk genereuze staat van dienst wat betreft het opnemen van migranten die de Middellandse Zee oversteken of via de Balkan komen en die een aanzienlijk deel uitmaken van de migranten die op het continent aankomen.
Eind maart telde Luxemburg in totaal ook 4.255 niet-EU-burgers die de oorlog tegen Oekraïne waren ontvlucht en onder tijdelijke bescherming stonden.
“Er zijn hier ook veel mensen, grensbewoners die zijn gekomen en buitenlanders die in Luxemburg wonen om de paus te zien. Het is iets uitzonderlijks”, zei Denise Berans terwijl ze wachtte tot de paus langskwam.
Franciscus prees deze ontvangst van mensen in nood tijdens een ontmoeting met de katholieke gemeenschap van het land in de kathedraal van Notre Dame. De laatgotische kerk werd begin 17e eeuw gebouwd door Franciscus’ eigen jezuïetenorde en vormt een monument voor de lange en centrale plaats van het christendom in de Europese geschiedenis.
“Ik moedig u aan trouw te blijven aan deze erfenis en door te gaan met het maken van uw land tot een vriendelijk thuis voor degenen die aan uw deur kloppen op zoek naar hulp en gastvrijheid,” zei Franciscus, terwijl hij zijn oproep aan iedereen herhaalde: “todos, todos, todos.” – zich welkom voelen in de kerk.
Luxemburg, een geheel door land omgeven land omringd door België, Frankrijk en Duitsland, traceert zijn christelijke erfgoed tot de 4e eeuw en het was ooit een onwankelbaar katholiek land. Maar volgens de statistieken van het Vaticaan is slechts 41% nu katholiek.
De reis is een sterk ingekorte versie van de tiendaagse rondreis die Johannes Paulus II in 1985 door Luxemburg, België en Nederland maakte, waarbij de Poolse paus 59 toespraken of preken hield en werd begroet door honderdduizenden aanbiddende gelovigen. .
Zelfs toen kreeg het hoofd van de katholieke kerk te maken met onverschilligheid en zelfs vijandigheid tegenover de belangrijkste Vaticaanse leerstellingen over anticonceptie en seksuele moraal, een oppositie die in de loop van de tijd alleen maar is toegenomen. Deze seculiere trends en de crisis over het misbruik door geestelijken hebben ertoe bijgedragen dat de kerk in de regio achteruit is gegaan, met maandelijkse misbezoeken die met enkele cijfers zijn bijgewoond en de wijdingen van nieuwe priesters zijn gedaald.
Niettemin waren de smalle straatjes rond het hertogelijk paleis vol met mensen die de ochtendregen trotseerden om een glimp op te vangen van de paus in zijn pausmobiel. Eén demonstrant sprong over de barricade in een poging dicht bij hem te komen en werd snel tegengehouden door de beveiliging.
In een artikel deze week in de Vaticaanse krant L’Osservatore Romano zei Hollerich dat migratie en de toestroom van mensen met een ander geloof of geen geloof verantwoordelijk waren voor de veranderingen en uitdagingen waarmee de kerk in Luxemburg vandaag de dag wordt geconfronteerd.
“We kunnen niet langer terugkijken in de hoop de kerk van een halve eeuw geleden te herstellen. We moeten proberen sporen van God te vinden in de huidige secularisatie”, schreef hij.
Hollerich, die Franciscus in 2019 tot kardinaal benoemde, heeft een leidende rol op zich genomen in de meerjarige kerkhervormingsinspanningen van de paus als ‘algemeen rapporteur’ van zijn grote synode, of bijeenkomst, over de toekomst van de katholieke Kerk.
In die hoedanigheid heeft Hollerich geholpen bij het toezicht op lokale, nationale en continentale consultaties van gewone katholieken en heeft hij hun standpunten samengevat in werkdocumenten die bisschoppen en andere afgevaardigden ter discussie konden stellen tijdens hun Vaticaanse bijeenkomsten, waarvan de tweede sessie volgende week begint. .
Vorig jaar benoemde Franciscus, nog een teken van zijn waardering voor de progressieve kardinaal, Hollerich tot lid van zijn keukenkast, bekend als de Raad van Kardinalen. De groep van negen prelaten van over de hele wereld komt meerdere keren per jaar bijeen in het Vaticaan om Franciscus te helpen bij het regeren.