Hoe Zuid-Korea zijn noordelijke rivaal ziet, is een bijzonder ingewikkeld onderwerp, dat gekenmerkt wordt door diepe maatschappelijke breuklijnen: leeftijd, rijkdom, politiek, status, geschiedenis, geslacht.
Aanbevolen video’s
Het resultaat is dat sommigen weinig gevaar zien in de dreigende retoriek, wapentesten en agressieve militaire manoeuvres van Noord-Korea. Sommigen vullen bunkers zelfs met goederen die nodig zijn om een nucleaire aanval te overleven.
Noord-Korea ontwikkelt zich snel tot een kernmacht
De exacte details van het geheime nucleaire programma van het Noorden zijn voor buitenstaanders moeilijk te achterhalen.
Maar er is consensus ontstaan dat het land, een van de armste landen ter wereld, gestaag — soms dramatisch — vooruitgang boekt in zijn streven naar een arsenaal aan kernraketten. Die vooruitgang werd donderdag onderstreept toen Noord-Korea meerdere ballistische raketten met een kort bereik testte, slechts enkele dagen nadat leider Kim Jong Un beloofde zijn kernmacht volledig gereed te maken voor de strijd.
Het einde van de drie jaar durende Koreaanse Oorlog in 1953 resulteerde in een ongemakkelijk staakt-het-vuren, wat betekent dat het Koreaanse schiereiland, gescheiden door de zwaarst bewapende grens ter wereld, technisch gezien nog steeds in oorlog is. Die spanningen zijn voelbaar in Zuid-Korea, waar elke valide man in het leger moet dienen.
Noord-Korea werkt al tientallen jaren aan zijn nucleaire programma, maar het begon serieus in de jaren 90. De regelmatige raket- en nucleaire testen zijn bedoeld om een arsenaal te bouwen dat nauwkeurig doelen op het Amerikaanse vasteland kan raken. Er zijn nog steeds technische problemen die Pyongyang moet oplossen, maar de ontwikkeling van dergelijke wapens is misschien slechts een kwestie van tijd.
Deskundigen schatten dat Pyongyang over zo’n 60 kernkoppen beschikt.
Sommige Zuid-Koreanen maken zich grote zorgen
Kim Jaehyun slaat een kogelwerend vest en andere militaire uitrusting op voor het geval er een oorlog komt. Hij bezoekt ook regelmatig Noord-Koreaanse veiligheidsseminars en leest artikelen over oorlogsscenario’s.
“Er moet minstens één persoon zijn zoals ik die kan benadrukken hoe gevaarlijk” Noord-Korea is, zei Kim. “Mensen nemen de dreigende gevaren te licht op. Het is alsof ze het mes dichterbij zien komen, maar nooit denken dat het mes hen kan steken.”
Angst in Zuid-Korea is deels gelinkt aan voormalig Amerikaans president Donald Trump, die herhaaldelijk de decennialange alliantie tussen Seoul en Washington in twijfel trok. Dit, samen met de snelle nucleaire vooruitgang van Noord-Korea, heeft in Seoul serieuze vragen opgeroepen over de vraag of Washington zijn vaak uitgesproken belofte zou nakomen om met zijn eigen kernwapens te reageren als Noord-Korea zou worden aangevallen.
Shin Nari kan haar bezorgdheid over een kernoorlog snel kwantificeren.
“Getalsgewijs, van 1 tot 10, zou ik zeggen 8. … Ik neem het heel serieus,” zei Shin, 34, een masterstudent aan de University of North Korean Studies in Seoul. Ze zegt dat er elk moment een oorlog kan uitbreken. “Over een paar seconden kunnen we hier zomaar ontploffen.”
Aan de rand van Seoul maakte de 73-jarige Jung Myungja zich zo’n zorgen over een nucleaire aanval dat ze opdracht gaf om een bunker te bouwen, ongeveer zo groot als een middelgrote inloopkast, onder de binnenplaats van haar huis.
“Je weet nooit wat de toekomst brengt,” zei Jung. “Tegenwoordig krijg je lokaal nieuws en (deskundige) meningen die zeggen dat er waarschijnlijk weer een oorlog in dit land komt. Ik denk persoonlijk dat dat echt weer kan gebeuren.”
Twee Noord-Korea-experts van het eerste uur — Robert Carlin en Siegfried Hecker, die beiden regelmatig Noord-Korea bezoeken — betoogden begin 2024 dat Kim Jong Un “een strategische beslissing had genomen om oorlog te voeren”, waardoor er een situatie op het Koreaanse schiereiland was ontstaan die “gevaarlijker was dan ooit sinds begin juni 1950.”
Anderen, niet zozeer
“Als een vis in het water leeft, denkt hij niet aan het water.”
Zo verklaart dominee Chung Joon-hee, predikant bij de Youngnak Presbyterian Church in Seoul, een van de grootste en invloedrijkste kerken van Zuid-Korea, waarom veel Zuid-Koreanen de voortdurende Noord-Koreaanse dreiging negeren.
“Dit is onze wereld,” zei hij. “Er is geen plek om te verstoppen of naartoe te gaan. … Als er een provocatie is of iets anders gebeurt, moeten we dat accepteren als context in ons leven.”
Veel mensen in Zuid-Korea die zich geen zorgen maken, hebben een rotsvast vertrouwen in de retoriek van Washington over zijn ‘ijzersterke alliantie’ met Seoul – en de bijna 30.000 Amerikaanse troepen die in het zuiden gestationeerd zijn als afschrikmiddel.
Veel mensen in Zuid-Korea, ongeacht leeftijd of economische achtergrond, beschouwen de nucleaire dreiging als onzin vanwege een simpele waarheid: afgezien van enkele dodelijke schermutselingen heeft het Noorden zijn regelmatige dreigementen om zijn wapens in te zetten voor een grootschalige aanval op het Zuiden niet waargemaakt.
“Ik hoop dat hij niet gewond raakt,” zei Yeon Soo Lee, 55, een ondernemer uit Gangneung, over zijn zoon die een marinier van de derde generatie wordt. “Maar ik maak me geen zorgen dat hij betrokken raakt bij een mogelijke oorlog waarvan Noord-Korea dezer dagen suggereert dat die zal plaatsvinden.”
Kwon Young-il, een 28-jarige autoverkoper die in 2021 zijn actieve militaire dienstplicht voltooide en nu in de reserve zit, zegt dat bijna alle ervaren soldaten die hij kent niet denken dat er oorlog komt. Dat geldt ook voor hem.
Waar maakt hij zich zorgen over? “Of ik een lunchbox van het leger moet krijgen of mijn eigen lunch moet kopen bij de post exchange,” zei hij over zijn reservetraining. “Geen van mijn vrienden denkt serieus dat ik tegen Noord-Korea moet vechten.”