Voordat ze op het grootste sportpodium ter wereld de lucht in vloog met duizelingwekkende bewegingen die de zwaartekracht tartten, hield Logan Edra, ook bekend als B-Girl Logistx, zichzelf scherp.
Met gefronste wenkbrauwen en handen op haar heupen leek de jongste breker van Team USA dit jaar serieuzer dan sommige van haar concurrenten op de Olympische Spelen in Parijs. Dit was niet alleen een wedstrijd voor de 21-jarige dochter van Filipijnse immigranten, maar een kans vol druk om haar culturele erfgoed in een traditioneel Amerikaanse kunstvorm te brengen, zodat iedereen het kon zien.
Aanbevolen video’s
Het vertegenwoordigen van zowel Filipino’s als immigrantenfamilies in het algemeen was “het meest overweldigende deel” van haar doorbraak op het Olympische podium, zei Edra, die het “een andere laag van liefde” noemde.
Nu de aandacht zich steeds meer richt op de Paralympische Spelen, dragen atleten als Edra niet alleen de hoop op goud voor hun land, maar ook de verantwoordelijkheid om hun identiteit en cultuur te vertegenwoordigen. Daar wordt door toeschouwers steeds meer aandacht aan besteed.
Edra kwam niet verder dan de kwartfinales in de Parijse b-girlcompetitie, maar haar Olympische reis en huidige nummer 10 op de wereldranglijst laten duidelijk haar vaardigheden zien. Wanneer een atleet op dit niveau uitblinkt, zei ze, maken stigma en oordeel vaak plaats voor respect.
“Als iemand een gekke beweging maakt op zijn ellebogen en hij draait op zijn hoofd — dan is daar duidelijk heel veel menselijke kracht voor nodig. Dat kun je niet ontkennen,” zei Edra.
Dit effect van positieve exposure kan echter ontrafelen als een minderheidsatleet zich politiek uitspreekt. Het is een echt dilemma: het uiten van meningen over een gevoelig onderwerp kan de reikwijdte van hun invloed in gevaar brengen, maar stil blijven kan voelen als het verraden van hun ware zelf. Het navigeren van deze balans tussen het omarmen van authenticiteit en het behouden van respect is een constante uitdaging.
‘Ik word ook moslim’
Sociale wetenschappers noemen deze dynamiek de ‘parasociale contacthypothese’, die suggereert dat vooroordelen verminderd kunnen worden door positieve blootstelling aan atleten of andere leden van gemarginaliseerde of gestigmatiseerde groepen.
Onderzoekers testten de theorie door de invloed van voetbal op islamofobie in de Britse cultuur te onderzoeken. Nadat de Egyptische spits Mohamed Salah, bekend om zijn gebeden op het veld, een belangrijke rol speelde in een beslissende overwinning van Liverpool, lieten virale video’s zien hoe Britse fans feestvierden met gezangen als “Als hij er nog een paar scoort, word ik ook moslim” en “Mohamed Salah, een geschenk van Allah. Hij scoort altijd; het is bijna saai.”
Onderzoekers analyseerden 15 miljoen tweets en haatmisdaadgegevens van 25 politieafdelingen en ontdekten een daling van 16% in haatmisdaden in de regio Liverpool en een halvering van anti-islamitische tweets door Liverpool-fans nadat Salah zich bij het team had aangesloten. Enquêtes toonden aan dat Salah’s moslimidentiteit het geloof in de compatibiliteit van de islam met Britse waarden deed toenemen.
Salma Mousa, een politicoloog aan de Universiteit van Californië in Los Angeles, die gespecialiseerd is in het verminderen van vooroordelen en medeauteur was van de studie uit 2021, wees op de beperkingen van deze invloed. Ze zei dat Salah destijds een ‘volledig apolitieke’ houding aannam ten aanzien van controversiële kwesties.
De last dragen
“In de praktijk legt dit een last op minderheidsspelers,” zei Ala Alrababah, een andere medeauteur van de studie en politicoloog aan de Bocconi University. “Als moslimspeler, als zwarte speler, als LGBTQ-speler of als een andere minderheid, wetende dat goed spelen de houding kan verbeteren of slecht spelen de houding kan verslechteren — Dit verhoogt de druk. Dit is zwaar.”
Of het nu hun bedoeling is of niet, deelnemers aan de Olympische minderheidswedstrijden worden emblematische figuren voor hele etniciteiten of religies.
Gabby Douglas en Simone Biles hebben golven van zwarte deelname aan gymnastiek ontketend. Sunisa Lee, die in Tokio de eerste Hmong-Amerikaan en de eerste Aziatisch-Amerikaanse werd die goud won op de allround-wedstrijd voor vrouwen, zorgde voor een toename in Google-zoekopdrachten naar ‘Hmong’ en ‘Wat is Hmong-afkomst?’ En toen Lee na haar overwinning in 2021 begon te vechten tegen een ongeneeslijke nieraandoening, creëerde ze bewustzijn over de hoge percentages nierziekten onder de Hmong-Amerikaanse bevolking.
Biles wachtte tot ze haar zesde gouden medaille in Parijs had gewonnen voordat ze op X een verwijzing naar de Amerikaanse presidentscampagne plaatste, waarin ze schreef: “Ik hou van mijn zwarte baan.”
Inspirerende verandering
Sommige maatschappelijke organisaties rekruteren atleten uit minderheden als ambassadeurs in campagnes voor het verminderen van vooroordelen. Show Racism the Red Card — de grootste educatieve liefdadigheidsinstelling tegen racisme in het Verenigd Koninkrijk — bood een 53 pagina’s tellende gids aan over “het gebruik van de Olympische Spelen en Paralympische Spelen om te onderwijzen tegen vooroordelen” aan leraren in Engeland, Schotland en Wales.
Gilberto Lopez-Jimenez, een 21-jarige sportfan uit El Paso, Texas, had meer dan alleen medailles in gedachten toen hij de Dominicaans-Amerikaanse turnster Hezly Rivera en de Mexicaanse turnster Alexa Moreno aanmoedigde.
“Mexicanen worden vaak geassocieerd met luiheid, maar Alexa Moreno is super veerkrachtig geweest,” zei de eerste generatie Mexicaans-Amerikaan. “Omdat ze zoveel heeft gewonnen, wordt ze niet alleen bewonderd door Mexicanen, maar ook door de gymnastiekgemeenschap in het algemeen, en ik denk dat dat zeker wat stereotypen en racisme heeft verminderd.”
Het spook van racisme hangt als een donkere wolk in de wereld van vandaag. Anti-migranten- en anti-LGBTQ-retoriek is een vast onderdeel van de politiek in Europa en de VS. Maar alleen al de aanwezigheid van atleten uit minderheden op podia zoals die van drie zwarte Olympische gymnasten dit jaar kan discussies over ras en inclusie bevorderen, percepties veranderen en uiteindelijk verandering teweegbrengen.
“In Latijns-Amerikaanse culturen is er deze trots. We zijn niet gewend om onszelf op het grote podium te zien. We zijn niet gewend om het podium te bereiken. Dus als we dat doen, is dat een grote gebeurtenis en brengt het ons land samen,” zei Lopez-Jimenez. “Deze atleten — wat ze doen, is heel belangrijk.”