WASHINGTON – Door de mens veroorzaakte klimaatverandering heeft de waarschijnlijkheid verdubbeld en de hevige regenval die eerder deze maand tot verwoestende overstromingen in Centraal-Europa leidde, geïntensiveerd, zo blijkt uit een nieuwe flashstudie.
Hevige regenval van Storm Boris in het midden van september teisterde een groot deel van Centraal-Europa, waaronder Roemenië, Polen, Tsjechië, Oostenrijk, Hongarije, Slowakije en Duitsland, en veroorzaakte wijdverspreide schade. De overstromingen doodden 24 mensen, beschadigden bruggen, auto’s kwamen onder water te staan, lieten steden zonder stroom achter en hadden behoefte aan aanzienlijke infrastructuurreparaties.
Aanbevolen video’s
De hevige vierdaagse regenval was “veruit” de zwaarste ooit gemeten in Centraal-Europa en twee keer zo waarschijnlijk vanwege de opwarming door het verbranden van steenkool, olie en aardgas, zei World Weather Attribution, een verzameling wetenschappers die snelle klimaatattributiestudies uitvoeren, woensdag vanuit Europa. Klimaatverandering zorgde er ook voor dat de regenval tussen de 7% en 20% intenser werd, zo bleek uit de studie.
“Deze overstromingen benadrukken opnieuw de verwoestende gevolgen van opwarming door fossiele brandstoffen”, aldus Joyce Kimutai, hoofdauteur van de studie en klimaatonderzoeker aan het Imperial College in Londen.
Om de invloed van door de mens veroorzaakte klimaatverandering te testen, analyseerde het team van wetenschappers weergegevens en gebruikte klimaatmodellen om te vergelijken hoe dergelijke gebeurtenissen zijn veranderd sinds de koelere pre-industriële tijden tot nu. Dergelijke modellen simuleren een wereld zonder de huidige 1,3 graden Celsius (2,3 graden Fahrenheit) opwarming van de aarde sinds de pre-industriële tijden, en bekijken hoe waarschijnlijk een regenval van die omvang zou zijn in zo’n wereld.
In het onderzoek werden regenbuien van vier dagen geanalyseerd, waarbij de nadruk lag op de landen die de zwaarste gevolgen ondervonden.
Hoewel de snelle studie niet door vakgenoten is beoordeeld, volgt het wetenschappelijk geaccepteerde technieken.
“In elk klimaat zou je verwachten dat er af en toe records gebroken worden,” zei Friederike Otto, klimaatwetenschapper aan het Imperial College in Londen die het attributieonderzoeksteam coördineert. Maar “dat records met zulke grote marges gebroken worden, is echt de vingerafdruk van klimaatverandering. En dat is iets dat we alleen zien in een opwarmende wereld.”
Enkele van de ernstigste gevolgen werden gevoeld in de Pools-Tsjechische grensregio en Oostenrijk, voornamelijk in stedelijke gebieden langs grote rivieren. De studie merkte op dat het dodental van de overstromingen van deze maand aanzienlijk lager was dan tijdens catastrofale overstromingen in de regio in 1997 en 2002. Toch werden infrastructuur en noodbeheersystemen in veel gevallen overweldigd en zullen miljarden euro’s nodig zijn om te repareren.
Vorige week zegde EU-minister Ursula von der Leyen miljarden euro’s aan hulp toe aan landen die schade aan infrastructuur en huizen hebben geleden door de overstromingen.
De World Weather Attribution-studie waarschuwde ook dat in een wereld met nog meer opwarming — specifiek 2 graden Celsius (3,6 graden Fahrenheit) opwarming sinds de pre-industriële tijd, de waarschijnlijkheid van hevige vierdaagse stormen met 50% zou toenemen vergeleken met de huidige niveaus. Zulke stormen zouden ook in intensiteit toenemen, ontdekten de auteurs.
De zware regenval in Centraal-Europa werd veroorzaakt door wat bekend staat als een “Vb-depressie” die ontstaat wanneer koude poollucht vanuit het noorden over de Alpen stroomt en warme lucht uit Zuid-Europa ontmoet. De auteurs van de studie vonden geen waarneembare verandering in het aantal vergelijkbare Vb-depressies sinds de jaren 50.
De World Weather Attribution-groep werd in 2015 opgericht, grotendeels uit frustratie dat het zo lang duurde om te bepalen of klimaatverandering achter een extreme weersgebeurtenis zat. Studies zoals die van hen, binnen de attributiewetenschap, gebruiken echte weerswaarnemingen en computermodellen om de waarschijnlijkheid van een bepaalde gebeurtenis voor en na klimaatverandering te bepalen, en of de opwarming van de aarde de intensiteit ervan beïnvloedde.